Lepsze życie Twoich śmieci

Niektórzy potrafią zmienić zwykłe śmieci w górę pieniędzy. Jak? Czy można zarobić i przysłużyć się środowisku, tworząc łóżka z palet, segregatory z opakowań po ciastkach lub fotele ze starej beczki? Śmieci, które wyrzucasz lądują czasem w miejscach, w których zmienia się je w perełki designu. Ile można zyskać na upcyklingu?

Statystyczny Polak w ciągu roku wytwarza… 300 kilogramów śmieci. Mnożąc to przez 38 milionów mieszkańców, powstaje imponująca góra odpadów. Co z tym zrobić?

Upcykling design to wyższa forma tradycyjnego recyklingu. Dzięki niemu za pomocą wtórnie przetworzonych odpadów powstają produkty o wartości wyższej niż wartość wykorzystywanych surowców. Przykładowo: za pomocą recyklingu zmieniamy stare gazety w papier toaletowy, czyli produkt o niższej wartości niż surowiec, z którego został stworzony. Dzięki upcyklingowi zamieniamy ten sam papier w dzieło sztuki warte kilkakrotnie więcej. Jak to zrobić? Tom Szaky już od ponad 10 lat zna odpowiedź. W dokumentalnej serii filmów „Drugie życie śmieci” mówi o sobie: jestem magnatem śmieciowym, śmieci zmieniam w gotówkę. Robimy tu rzeczy fajniejsze niż recykling. Przekształcamy odpady w użyteczne produkty. Jak zamienił śmieci w górę pieniędzy?

Termin upcykling po raz pierwszy został użyty w książce Michaela Braungarta oraz Williama McDonough’ego „Od kołyski do kołyski. Przetwarzanie jako sposób w jaki tworzymy rzeczy”. Upcykling zakłada ograniczenie zbędnej konsumpcji, stuprocentowe przetwarzanie odpadów, efektywne wykorzystywanie energii i dbałość o naturę.

Jak na śmieciach zrobić majątek? 10 lat temu Tom Szaky założył firmę TerraCycle, która sprzedawała nawóz organiczny wytwarzany przez… dżdżownice. Worm Poop okazało się hitem. Nawóz pakowany w butelki PET sprzedawany był w największych sklepach w USA, tj. Wall Mart i The Home Depot. Dla Szaky’ego to był znak, że czas rozwinąć upcyklingową działalność. Stworzył m.in. torby na laptopy z wielkoformatowych reklam i pasów bezpieczeństwa. Te wytrzymałe materiały, pozyskane z wraków samochodów i niepotrzebnych nikomu plakatów reklamowych, zmienione zostały w stylowe torby na przenośne komputery. Sieć OfficeMax zamówiła aż 10 tysięcy sztuk do swoich sklepów.

Nie wszystkie śmieci nadają się do recyklingu. Dzięki wyobraźni wszystkie nadają się jednak do upcyklingu. Odpadki to jedyny towar, za którego pozbycie się, ludzie są w stanie dopłacić. Dodatkowo: w firmie TerraCycle od samego początku zatrudniani są byli więźniowie, bezdomni i narkomani. To wszystko determinuje niskie koszty półproduktów, które w tym wypadku nie przekładają się na słabą jakość. Wprost przeciwnie. Niska cena i wysoka jakość są połączone z modnym designem.

TerraCycle, która przetworzyła na przydatne akcesoria ok. 70 mln różnych opakowań, współpracuje z takimi firmami jak Kraft, Mars, PepsiCo, Kimberley-Clark i General Mills, co gwarantuje jej stały dopływ surowców. Gigant upcyklingowy, który generuje 12,5 mln dolarów obrotu rocznie (dane z 2009 r.) nie zapomina jednak o pomocy innym. Za każde nadesłane opakowanie producent wpłaca 2 centy na cele charytatywne. W taki sposób udało się już zgromadzić około 600 tys. dolarów.

Co można stworzyć dzięki upcyklingowi? Wszystko. Ogranicza nas tylko wyobraźnia. Biurka i łóżka z palet. Lampy ze słoików, doniczki z puszek, stoły z opon, obicia krzeseł z pasków… Nie ma ograniczeń.

Jakieś pomysły na ciekawy, upcyklingowy wystrój wnętrza? Słuchamy.