Zakup zrównoważony

Często kupujemy rzeczy, których nie potrzebujemy. To nie jedyny problem. Coraz częściej porywamy się na gadżety, na które zwyczajnie nas nie stać. Z jednej strony na świecie panuje skrajne ubóstwo, a z drugiej 85. najbogatszych ludzi świata przewyższa kapitałem resztę ludzkości. Cały świat ma problem z nadmierną konsumpcją.

W Polsce sytuacja jest analogiczna. Według GUS 15% polskiego społeczeństwa jest dotknięta problemem ubóstwa, a blisko 9% osób w wieku powyżej 16 lat jest wykluczona społecznie. Łączny wskaźnik zagrożenia ubóstwem lub wykluczeniem społecznym wynosi 26,7%. Oznacza to, że problem ten może dotknąć co czwartego mieszkańca naszego kraju. Coraz częściej jednak na ulicach dużych miast widać samochody znanych marek, a według badań ponad 53% polskiego PKB jest wytwarzane jedynie w czterech województwach – mazowieckim, śląskim, wielkopolskim i dolnośląskim. Czy Polacy mają problem z nadmierną konsumpcją? Czy kupują w sposób zrównoważony?

Coraz więcej Polaków deklaruje, że uważa się za świadomych konsumentów. Prawie 70% naszych rodaków twierdzi, że chciałoby kupować produkty marek wspierających zrównoważony rozwój. Wynika to z raportu Because It Matters Polska.

Problem w tym, że tak wysoki procent tych odpowiedzi wynika, według ekspertów, jedynie z poprawności, a nie z faktycznych przekonań i zachowań. W Polsce ciągle głównym czynnikiem, który skłania do zakupu jest cena, a nie jakość produktu. W najbardziej wyedukowanej części społeczeństwa widać, że deklarowana postawa pokrywa się z realnym działaniem. Aktualnie aż 77% respondentów, którzy wzięli udział w badaniu BIM Polska, deklaruje poparcie dla idei świadomego konsumpcjonizmu. Wśród tych osób przeważają kobiety, a na zachowania sprzyjające świadomym zakupom pozytywnie wpływa małżeństwo i posiadanie rodziny.

Osoby wspierające ideę świadomego konsumpcjonizmu przywiązują wagę do etycznych zachowań marki i zwracają uwagę na jej stosunek wobec środowiska. W ich koszyku zakupowym częściej znajdziemy produkty naturalne. Jest to również grupa osób, która częściej uprawia sport, dba o swoje zdrowie i częściej odwiedza ekologiczne bazary. Świadomy konsument wybiera te produkty, które oznaczone są znakami jakości. Ten styl życia wpływa na preferencje miejsca zamieszkania. Ten konsument przywiązuje wagę do takich kwestii jak ekologiczne i inteligentne rozwiązania w budownictwie, dostępność do miejsc „zielonych” oraz możliwości rekreacyjne w najbliższej okolicy. Polacy kupują coraz częściej ubrania dobrej jakości od rodzimych projektantów i wybierają ekologiczne warzywa na targu, a nie te z hipermarketu.

Jak sytuacja maluje się w kraju nad Wisłą? Coraz więcej Polaków deklaruje chęć uczestnictwa w zrównoważonym rozwoju, a za deklaracjami podążają realne działania. Do liderów takich jak Dania czy Szwecja może nam jeszcze daleko, ale wszystko stoi na dobrej drodze. Deweloperzy, których najlepszym przykładem jest szwedzka Skanska, starają się zmienić rynek mieszkaniowy. Firma m.in. w procesie inwestycyjnym zwraca uwagę na ograniczenie zużycia CO₂ i ponowne wykorzystanie odpadów. Mieszkania tworzone są z użyciem naturalnych, nieszkodliwych dla człowieka materiałów. Roślinność na osiedlach powstaje w sposób przemyślany, z użyciem rodzimych gatunków.  

Czy idea zrównoważonego rozwoju w kwestii zakupów i konsumpcjonizmu może się rozwinąć w Polsce?