Architektura i design

Nowoczesne osiedla – oaza biologicznej różnorodności

Anna Strożek

|

23 sierpnia 2017

Różnorodność biologiczna nie jest pierwszym skojarzeniem z budynkami wielorodzinnymi. Mieszkając w mieście często zapominamy o tym, jak skomplikowane są powiązania w świecie biologii i że nasza jakość życia w dużej mierze zależy od innych organizmów.

Co to jest różnorodność biologiczna? 

To rozmaitość wszelkich przejawów życia. Składa się na nią: różnorodność gatunków i ich genów, ekosystemów i istniejących w nich relacji. Niezwykle istotne jest nie tylko bogactwo form, ale też ich proporcje i czas trwania i zdolność do regeneracji. Według najnowszych trendów ochrona przyrody w środowisku miejskim nie polega jedynie na zachowaniu fragmentów naturalnej przyrody w stanie mało zmienionym, lecz przede wszystkim na tworzeniu miejsc, w których przeplata się przestrzeń użytkowa człowieka oraz siedliska życia roślin i zwierząt.

Wizualizacja osiedla Jaśminowy Mokotów

Dlaczego różnorodność jest ważna?

Rośliny i zwierzęta jako elementy ekosystemu mają wymierną wartość ekonomiczną. Przynoszone przez nie korzyści stanowią tzw. usługi ekosystemu: tworzenie korzystnego mikroklimatu, oczyszczanie powietrza, regulacja gospodarki wodnej. Różnorodność roślin i zwierząt jest też bardzo istotna dla naszej percepcji – ich widok, zapach i dźwięki sprawiają, że odbieramy przestrzeń wokół nas, jako nadającą się do życia. Ostatnie badania wskazują, że z otaczającą przyrodą jesteśmy połączeni nieprzerwanym przepływem mikroorganizmów. Gdy ich brakuje lub stają się nienaturalne, dezorganizuje się nasz metabolizm, obniża się odporność na choroby, mnożą się przypadki trudnych do wyleczenia alergii. Mówiąc wprost, jeśli w naszym otoczeniu naturalna flora i fauna nie znajdzie warunków dogodnych do osiedlenia, miejsce takie nie będzie również przyjazne dla ludzi.

Jakie są główne zasady Strategii Zarządzania Różnorodnością?

Każda inwestycja w mieście wiąże się ze zmniejszeniem powierzchni biologicznie czynnej. Czy utrata miejsca, w którym mogą rosnąć drzewa musi oznaczać zmniejszenie różnorodności biologicznej?  Niekoniecznie. 

Osiedle Jaśminowy Mokotów, realizowane przez mieszkaniową spółkę z Grupy Skanska, posiada unikalną Strategię Zarządzania Różnorodnością Biologiczną. Przygotował ją zespół doświadczonych polskich ekologów i projektantów zieleni, w nawiązaniu do innowacyjnych dokumentów BREEAM (Strategic Ecological Framework). Strategia określa zasady, które mają zapewnić podtrzymanie, a nawet zwiększenie różnorodności biologicznej na terenie inwestycji. Na podstawie oceny 10 podstawowych aspektów wartości przyrodniczej Strategia wskazuje możliwości działania na rzecz wzbogacenia wartości przyrodniczej terenu. Można to osiągnąć poprzez zwiększenie bogactwa genetycznego i różnorodności form roślinnych, tworzenie siedlisk dla zwierząt, projektowanie stabilnych i odpornych układów zieleni ozdobnej z dużym udziałem gatunków naturalnych, co możliwość zasiedlenia przez pożyteczne zwierzęta jak jeże czy wiewiórki. 

Dzięki temu, przestrzeń osiedla umożliwi mieszkańcom kontakt ze zróżnicowaną przyrodą.

Wizualizacja osiedla Jaśminowy Mokotów

Jakie gatunki możemy przywrócić lub wprowadzić na teren osiedli? 

Na osiedlu znajdą się cenne gatunki roślin ze zbiorowisk roślinnych wymienionych w załączniku do Dyrektywy Siedliskowej UE: m.in. zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych, świeżych łąk rajgrasowych, suchych muraw wydmowych i nawapiennych. Szczególne miejsce zajmą rośliny z cienistych lasów liściastych, które w naszym klimacie pojawiają się dopiero po kilkuset latach naturalnej sukcesji ekologicznej. 

Liczne płotki naprowadzające, przejścia pod drogami oraz trasy migracyjne biegnące przez żywopłoty i zakrzewienia umożliwią małym zwierzętom bezkolizyjne przemieszczanie się po osiedlu. 

Wiele swojskich ptaków powoli znika z miast zachodniej Europy. Wśród nich są między innymi wróble, pokrzewki czarnołbiste, lubiące surowe mury kopciuszki i efektownie śpiewające piegże. Zastosowanie roślin żywicielskich, owocujących krzewów oraz bogatych w nasiona traw i bylin przyciągnie te ginące gatunki na osiedle.

Co zyskają mieszkańcy osiedla? 

We współczesnych miastach występuje nadmiar bodźców zewnętrznych, ale niewiele z nich należy do palety doznań, dzięki którym jesteśmy bliżej natury. Osiedle bogate w różnorodność biologiczną ma szansę być niezwykle przyjaznym miejscem do życia. Kontakt z naturą dostarcza pozytywnych bodźców, wpływających na samopoczucie i może pomóc w budowaniu relacji społecznych.

Złożone z różnorodnych gatunków układy zieleni będą miały wyższą odporność między innymi na wahania klimatu, masowe rozmnażanie szkodników czy zmiany intensywności pielęgnacji. To wszystko wpływa na jakość życia na osiedlu.

Troska o różnorodność biologiczną ma również pozytywne efekty ekonomiczne. Osiedla, na których dba się o obecność zróżnicowanych gatunków, pozytywnie wyróżnią się na tle innych. To z kolei przełoży się na wzrost wartości rynkowej mieszkań.

Wizualizacja osiedla Jaśminowy Mokotów

Piotr Mędrzycki, ekolog w ekolaby.net

|

Mogą Ci się spodobać

Napisz komentarz

Odpowiedz na komentarz