Święta w skandynawskim stylu.

Niektóre zasady kuchni skandynawskiej z powodzeniem funkcjonują do dziś w jadłospisach Norwegów, Szwedów i Duńczyków. Tak jak we wzornictwie, architekturze i designie, również na stołach mieszkańców tego regionu świata króluje prostota, minimalizm i naturalne surowce. 

Mięsna skandynawska Wigilia 

W zależności od regionu, skandynawskie święta obfitują w potrawy mięsne (w głębi lądu) lub mięsno-rybne (nad morzem). Dania podaje się z borówkami, gotowanymi ziemniakami, chlebem, kiełbaskami i mięsnymi plackami. Słodkim przysmakiem są ciasteczka i ryżowy pudding. Do potraw pije się tam zarówno wino, wódkę, jak i piwo. Skandynawowie – podobnie jak Polacy – czas świąt przeznaczają na rodzinne spotkania przy suto zastawionych stołach. 

Ostry klimat północy ma swoje odbicie w kulinarnych upodobaniach lokalnej ludności półwyspu. Oszczędnie używają przypraw, by nie tłumić świeżego smaku potraw. Stosują jedynie kilka podstawowych składników, takich jak: sól, pieprz, gałka muszkatołowa, czosnek, koperek, szczypior i natka pietruszki.

W Skandynawii Wigilia to czas mięsnych i tłustych potraw. Na kolację przygotowują, m. in.:

w Norwegii – pinnekjøtt, czyli solone, wędzone na brzozowych gałązkach jagnięce żeberka, podawane z purée z brukwi (kålrotstappe),

w Danii – kaczkę (and) ze śliwkami i jabłkami – układa się przy niej usmażone w skarmelizowanym cukrze, małe kartofelki; słodka czerwona kapusta jest nieodłącznym dodatkiem zarówno do wigilijnej kaczki, jak i innych świątecznych, duńskich przysmaków,

w Szwecji – pieczeń z renifera lub gotowana szynka; innym równie popularnym, wigilijnym daniem jest chleb maczany w sosie z kawałkami wieprzowiny. 

Świąteczne, skandynawskie dania na polskiej Wigilii

W potrawach wigilijnych dominują ryby. Jeżeli nie chcemy rezygnować z nich na rzecz mięsnych skandynawskich potraw, warto dla odmiany – zamiast śledzia pod pierzynką z buraczków – zaserwować gościom popularnego na północy Europy, śledzia smażonego na maśle lub marynowanego w pomidorach czy musztardzie. 

Oprócz śledzi można przygotować lutefisk. Jest to sztokfisz (suszone ryby z rodziny dorszowatych) moczony w wodzie z solą, a potem gotowany lub opiekany na grillu.

Zgodnie z norweską tradycją, jedną ze świątecznych (lecz już nie wigilijnych) potraw jest gotowany w osolonej wodzie dorsz. Podawany jest z ziemniakami i korzeniowymi warzywami oraz sosem na bazie czerwonego wina. 

Chatki z piernika i risalamande

Począwszy od 1991 roku, w norweskim Bergen odbywa się świąteczny festiwal piernika. Z chatek przynoszonych przez każdego, kto ma na to ochotę, tworzone jest cudownie pachnące Pepperkakeby, czyli piernikowe miasteczko. Zwyczaj ten jest inspirowany tradycją skandynawską, według której wspólne pieczenie ciasteczek to nieodłączny element świąt Bożego Narodzenia. 

Innym ulubionym wigilijnym deserem w Skandynawii jest krem ryżowy (risalamande). Przygotowuje się go z migdałami, śmietanką i polewa gorącym, wiśniowym sosem. 

Gorące wino na święta

Glögg, czyli grzane wino z dodatkiem miodu, korzennych przypraw i bakalii, to popularny świąteczny na całym półwyspie napój, który przywędrował również do Polski. Glögg warto podać jako dodatek do aromatycznych słodkości. 

Potomkowie walecznych Wikingów uwielbiają święta. W tym czasie najważniejsza jest dla nich rodzinna atmosfera, wspólne przygotowywanie posiłków i śpiewanie. 

God Jul! – tak w Skandynawii życzy się Wesołych Świąt.