Obiekt bez barier, czyli jaki?

Od 2009 roku fundacja Integracja przyznaje w Polsce certyfikat Obiekt bez barier budynkom spełniającym wysokie standardy dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Warunkiem otrzymania tego prestiżowego wyróżnienia jest pomyślny wynik audytu architektonicznego. Jak certyfikowane obiekty bez barier zaspokajają potrzeby osób z różnymi niepełnosprawnościami? Sprawdźmy.

Aktualizacja: 01.10.2025

Polska bez barier: dostępność architektoniczna dla osób z niepełnosprawnościami i nie tylko

Dostępność środowiska pracy, miejsca zamieszkania, środków komunikacji oraz obiektów użyteczności publicznej dla osób z niepełnosprawnościami sprawia, że mogą oni normalnie funkcjonować w przestrzeni.

Osoby z niepełnosprawnościami stanowią 14,3% [1] społeczeństwa w Polsce. Liczba ta z roku na rok rośnie, dlatego szczególnie istotne jest uwzględnianie w planach projektowych osób:

• z niepełnosprawnością ruchową,
• poruszających się na wózkach,
• z niepełnosprawnością wzroku i słuchu,
• niskorosłych.

Rozwiązania architektoniczne, niezbędne i potrzebne osobom z niepełnosprawnościami, podwyższają komfort i bezpieczeństwo innych grup użytkowników, np. rodziców z małymi dziećmi lub osób starszych. Jest to zgodne z ideą przyświecającą projektowaniu uniwersalnemu, głoszącą, że „projektując dla osób z niepełnosprawnościami projektujesz dla wszystkich”.

>> To ciekawe: Rośnie znaczenie przestrzeni wspólnych na osiedlach. Sprawdź, jak mogą wpłynąć na komfort życia

Powiązane inwestycje

NU Warszawa Wola

Warszawa, Wola, ul. Kolejowa

Holm House

Warszawa, Mokotów, ul. Zdziechowskiego

Stilla

Warszawa, Włochy, ul. Fajansowa (dojazd od ulicy Hejnałowej)

Nie tylko certyfikat Obiekt bez barier – liczy się świadomość społeczna

Deficyt szczegółowych zapisów dotyczących standardów oraz sankcji za niestosowanie się do ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (z dnia 19 lipca 2019 r.) sprawia, że w Polsce nadal wiele osób napotyka na przeszkody architektoniczne w codziennym funkcjonowaniu. Dotyczy to przestrzeni biurowych, centrów handlowych i różnych przestrzeni usługowych, ale też wielu urzędów.

Dzięki inicjatywom oddolnym, działalności fundacji Integracja oraz inwestorom wrażliwym na potrzeby wybranych grup społecznych rośnie świadomość dotycząca dostępności architektonicznej. W konsekwencji takich działań wyznaczane są nowe standardy w projektowaniu przestrzeni miejskich oraz mieszkalnych. To dobry krok w stronę realizacji założeń wspomnianej wcześniej ustawy.

>> Warto przeczytać: O budowaniu sąsiedzkich społeczności

Certyfikat Obiekt bez barier

Certyfikowanie obiektów to trend, który od kilku lat funkcjonuje na świecie, w tym także w Polsce. Przykładem są audyty i certyfikaty dostępności Obiekt bez barier. Inicjatorem pomysłu jest fundacja Integracja.

Certyfikowane obiekty to miejsca użyteczności publicznej, handlowej, usługowej, biurowce i instytucje kultury. Od 2009 roku to zaszczytne miano otrzymało ponad 100 miejsc w Polsce, m. in.: Pałac Prezydencki, Rezydencja Prezydenta RP Belweder, CH Arkadia, Miasteczko Orange, placówki: banku PKO BP, Lotnisko Chopina, Poczty Polskiej.

Inwestycje Skanska dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i o ograniczonej mobilności

Działanie na rzecz osób z ograniczeniami w poruszaniu się powinno zaczynać się już na etapie projektowania. Od lat praktykujemy ten bardzo pozytywny trend – przykładem jest osiedle Holm House oraz NU Warszawa Wola. To budynki, które przeszły przez proces certyfikacji i zostały oznaczone jako Obiekty bez barier. Audyty fundacji Integracja obejmowały zarówno same mieszkania, jak i ich najbliższe otoczenie, np. miejsca parkingowe.

Patrząc na temat dostępności długofalowo, warto również zaznaczyć doniosłą rolę edukacji – projektanci nowoczesnych budynków powinni stosować zasady uniwersalnego projektowania na co dzień. Misją powinno być tworzenie środowiska przyjaznego oraz zoptymalizowanie funkcjonalności budynków i przestrzeni do potrzeb oraz możliwości wszystkich osób.

>> To ciekawe: Potrzeby mieszkaniowe Polaków: co naprawdę liczy się przy wyborze mieszkania?

Architektura dostępności: podsumowanie

• Ułatwienia architektoniczne wspierają osoby z niepełnosprawnościami, ale też seniorów i rodziców z małymi dziećmi.
• Rozwiązania niwelujące bariery poprawiają komfort życia wszystkich użytkowników przestrzeni.
• Od 2009 roku fundacja Integracja wyróżniła ponad 100 miejsc w Polsce, w tym Pałac Prezydencki, CH Arkadia czy Lotnisko Chopina, potwierdzając ich wysoki standard dostępności.
• Mimo obowiązujących przepisów nadal brakuje szczegółowych standardów i sankcji, dlatego wiele osób codziennie napotyka bariery. Coraz większą rolę odgrywają oddolne inicjatywy i odpowiedzialni inwestorzy.
• Inwestycje Skanska (Holm House i NU Warszawa Wola) pokazują, że dostępność uwzględniana jest coraz częściej już na etapie projektowania – od wejść do budynków i parkingów po przestrzeń wspólną i mieszkania.

[1] https://niepelnosprawni.gov.pl/baza-wiedzy/niepelnosprawnosc-w-liczbach/dane-demograficzne/ (dostęp: 10.09.2025).

Bibliografia:

1. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001696/U/D20191696Lj.pdf (dostęp: 10.09.2025).
2. https://integracja.org/dla-ciebie/ (dostęp: 10.09.2025).
3. https://niepelnosprawni.pl/  (dostęp: 10.09.2025).
4. https://mieszkaj.skanska.pl/aktualnosci/dwie-inwestycje-mieszkaniowe-z-certyfikatem-obiekt-bez-barier/ (dostęp: 10.09.2025).